Kemoterapinin Yan Etkileri

Kemoterapinin Yan Etkileri Nelerdir?

• Halsizlik: Kesin bir sebebi bilinmeyen ve tek bir nedene bağlı kalarak ortaya çıkmadığı düşünülen halsizlik, kemoterapi gören hastaların en sık yakındığı durumdur. Söz konusu olan halsizliğin ve bu durumun üstesinden gelebilmek için enerjinizi yerinde kullanınız. Bunun yanı sıra hafif yürüyüş ve egzersiz programları, bol sıvı alımı ve uyku sorunlarını hallediniz.

• Kan Sayımında Düşüklük: Tedavi sayısının ilerlemesiyle birlikte kemoterapinin yan etkilerinden olan kan sayısının düşme problemi ortaya çıkmaktadır. Bu sebeple, ateş 38 derecenin üzerine çıkarsa ya da vücudun herhangi bir yerinde morarma, kanama görülürse acilen doktorunuzu aramanız gerekmektedir.

• Saç Dökülmesi: Kemoterapinin yan etkilerinden olan ve sıklıkla görülen fakat geçici olan bir durumdur. Bazen dökülen saçların yerine çıkan saçların renginde ve yapısında değişiklikler görülebilir. Genellikle 3 ve 4 hafta içerisinde dökülme başlar ve bu durum bazen gecikebilir. Kemoterapi sonrasında saç derinizde bazı hassasiyetler oluşabilir. Bu nedenle saç derisini tahriş etmemeye ve güneş ile doğrudan temastan kaçınılmalıdır.

• Bulantı ve Kusma: bu durum gelişen teknoloji ve tedavide kullanılan ilaçlar ile eskiye nazaran daha az görülmektedir. Yine bulantı ve kusmayı önlemek için, bol sıvı alınmalı, yemeklerin az miktarda ve sık aralıklar ile yenmeli, alkol, kahve ve sigaradan uzak durulmalı ve stres yaratan tüm ortamlardan uzaklaşılmalıdır.

• Cilt ve Tırnak Sorunu: Kemoterapinin yan etkilerinden olup, pek de ciddi olmayan bir durumdur. Ciltte ve tırnakta döküntü, kızarıklık, akne, soyulma, kuruluk ve kaşıntı gibi durumlar görülebilir. Bazı verilen ilaçların yan etkileri ile, cilt renginde değişiklikler oluşabilir.

• Sinir ve Kas Sistemi Sorunları: Kemoterapi sinir sisteminde çeşitli sorunlar açmaktadır. En sık karşılaşılan durumlardan bir tanesi olan sinir harbine kemoterapi ilaçları neden olur. İyileşmesi uzun sürse de zamanla geçmektedir. Fakat bir kısmı kalıcı olarak iyileşme ve gelişme göstermeyebilir. Bu durumlara tıp dilinde nöropati adı verilmektedir. Karıncalanmalar, yanmalar, uyuşukluk hissi, dinlenirken ve otururken oluşan ağrılar, işitme kaybı, nesneleri tutmakta güçlük, kabızlık, titremeler, kas kuvvetinde azalma, denge kaybı, yürüme güçlüğü vb. Belirtiler görülebilir. Bu gibi durumlarda doktorunuza görünmekte fayda vardır.

• Boşaltım Sistemi ve Böbrek: Kemoterapi ilaçlarının kullanıldığı sürede mesane ve böbrek dokuları zarar görebilir veya tahriş olabilir. Böbrek hasarı oluşmasında el ve ayaklarda şişlik (Ödem), baş ağrısı ve seyrek idrara çıkma gibi belirtiler görülmektedir.

• Üreme Sistemine ve Cinselliğe Yan Etkileri: Kemoterapi sürecinde alınan ilaçların hormonlar üzerinde de etkisi görülebilir. Kadınlarda düzensiz görülen regl, sıcak basmalar ya da ani menopoz gibi değişik evreler görülebilir. Üreme sistemi ise kalıcı ya da geçici olarak verimsiz bir hale gelir. Kadınlarda kemoterapi tedavisi yan etkilerinde vajinal kuruluk veya ağrılı cinsel ilişki gibi durumlar oluşabilir. Kemoterapi tedavi sürecinde vajinal enfeksiyonlara karşı yakalanma şansı da artar. Bunun yanında hamilelik esnasında yapılan kemoterapi uygulaması, bebeğe bir zararı olabilir. Erkeklerde ise bazı kemoterapi ilaçları sperme zarar vererek, sperm sayısında düşüşler görülebilir. Geçici ya da kalıcı kısırlık ortaya çıkabilir.